Kolory przewodów elektrycznych – oznaczenia standardowe i nietypowe

Kolory przewodów elektrycznych – oznaczenia standardowe i nietypowe

Kolory przewodów elektrycznych, a w zasadzie ich izolacji, informują o funkcji tych przewodów w danej instalacji, dlatego są bardzo istotne dla osób dokonujących konserwacji i napraw elektrycznych lub montujących sprzęt. Sprawdź, jakie są typowe oznaczenia kolorów kabli elektrycznych oraz na co mogą wskazywać niestandardowe kolory w przewodach elektrycznych.

Kolory kabli – co oznaczają?
Kolory kabli, a w zasadzie ich zewnętrznej izolacji, standardowo informują o funkcji danego przewodu w instalacji. Dzięki temu możliwe jest bezpieczne prowadzenie prac konserwacyjnych i naprawczych lub montowanie urządzeń elektrycznych nawet w nieznanej sobie instalacji.

Oznaczenie kolorów kabli powinno być zgodne z normami, jednoznaczne i konsekwentne, jednak zdarza się, że kolory kabli prądowych bywają inne – jest to szczególnie częste w starych instalacjach lub w przypadkach, gdy elektryka w budynku była montowana samodzielnie – przez amatora. Oznaczenie kolorów przewodów elektrycznych zostało prawnie uregulowane w naszym kraju w 2007 roku.

Dlaczego kolory kabli elektrycznych są tak istotne?
Oznaczenia kabli i odpowiednie kolory pozwalają zapewnić bezpieczeństwo zarówno podczas pracy z instalacją (na przykład modyfikacji, napraw czy montażu urządzeń), jak i przy późniejszym użytkowaniu. Kolorystyka kabli elektrycznych umożliwia również prawidłowe podłączenie rozmaitych elementów (takich jak przekaźniki bistabilne, łączniki oświetleniowe etc.) do sieci.

Dowiedz się więcej o prawidłowym montażu łączników instalacyjnych z artykułu “Jak podłączyć wyłącznik schodowy – najprostszy sposób”.


Oznaczenia kolorów przewodów są także bardzo ważne dla prawidłowego działania podłączonych do niej elementów, takich jak elektryczne oraz elektroniczne urządzenia RTV i AGD, oświetlenie czy inne odbiorniki – nieprawidłowe kolory kabli mogą skutkować niewłaściwym podłączeniem, co może skończyć się uszkodzeniem odbiorników.

Kolory przewodów elektrycznych – norma i inne oznaczenia
Oznaczenia przewodów elektrycznych w postaci kolorów izolacji zostały zunifikowane w 2007 roku. Instalacje tworzone wcześniej (a także budowane lub remontowane przez niewykwalifikowane osoby) mogą posiadać inne kolory kabli.

Kolory przewodów: norma oficjalna
Norma określająca kolory przewodów to PN-HD 308 S2:2007. Są w niej zapisane oznaczenia kabli elektrycznych (w tym kolory izolacji) w instalacjach jedno- i trójfazowych.

Kolory przewodów: prąd zmienny
Kolory przewodów w instalacji elektrycznej są bardzo istotne podczas dokonywania jakichkolwiek napraw czy konserwacji, a także montażu urządzeń zasilanych prądem zmiennym. Warto mieć na uwadze, że kolory kabli w gniazdku domowym mogą znacząco różnić się od normatywnych, dlatego przed rozpoczęciem prac należy upewnić się, że interpretacja oznaczeń jest właściwa.

Kolory przewodów fazowych
Poniżej znajdziesz oznaczenia kolorów faz w instalacjach jedno- i trójfazowych.

Instalacja jednofazowa
W instalacjach jednofazowych kolor przewodu fazowego L powinien być brązowy, szary lub czarny. W starszych instalacjach zdarzają się kable czerwone, białe, fioletowe, pomarańczowe, różowe, zielone lub żółte. Nigdy nie należy natomiast stosować kolorów przewodów elektrycznych zarezerwowanych dla przewodów ochronnych i neutralnych, czyli izolacji niebieskiej lub w żółto-zielone paski.

Instalacja trójfazowa
Zgodne z obecnymi normami kolory przewodów fazowych L1, L2 i L3 powinny przedstawiać się następująco:

L1 – przewód brązowy
L2 – przewód czarny
L3 – przewód szary

Uwaga! Kolory faz mogą być inne w starszych lub samodzielnie tworzonych instalacjach. Można się spotkać między innymi z takimi kolorami przewodów elektrycznych:

L1 – żółty, pomarańczowy
L2 – zielony
L3 – czerwony


Kolory przewodów fazowych mogą stanowić jedną ze wskazówek podczas identyfikowania kolejności faz. Dowiedz się więcej z artykułu “Jak sprawdzić kolejność faz?”.

N – jaki kolor kabla?
Przewód neutralny N ma zawsze kolor niebieski. W przypadku braku przewodu w odpowiednim kolorze, na niebiesko oznacza się początek i koniec kabla (na przykład z pomocą taśmy izolacyjnej w odpowiednim odcieniu).

Uziemienie – jaki kolor kabla?
Na szczęście bardzo łatwo sprawdzić, który kolor kabla to uziemienie – izolacja przewodu uziemiającego (a także innych przewodów ochronnych PE, na przykład wyrównawczych) jest zawsze w żółto-zielone paski.

Przewody ochronno-neutralne
Przewody ochronno-neutralne PEN powinny posiadać izolację w żółto-zielone pasy oraz niebieską końcówkę. W starszych instalacjach ten typ przewodów może posiadać niebieską izolację.

Kolory przewodów – prąd stały
Instalacje i urządzenia zasilane prądem stałym posiadają inne oznaczenia kolorów kabli niż te wykorzystujące prąd zmienny. W przypadku prądu stałego stosuje się dwa główne oznaczenia, dla potencjału dodatniego (+) i ujemnego (-). Potencjał dodatni oznacza się najczęściej kolorem czerwonym, a ujemny – czarnym bądź niebieskim. Dla przewodów w jednym kolorze (z reguły czarnym) potencjał ujemny jest oznaczany przerywaną linią.
Masa – kolor kabla
Do masy (GND) podłączany jest przewód ujemny – najczęściej czarny lub niebieski.

Co zrobić, gdy oznaczenia kolorów kabli są nieprawidłowe?
Oznaczenie przewodów elektrycznych nie zawsze jest zgodne z normami, a kolory izolacji mogą znacząco różnić się od standardowych. W takim przypadku należy zadbać o odpowiedni opis kolorów kabli w danej instalacji lub wykonanie oznaczeń zastępczych (na przykład z pomocą taśmy izolacyjnej, etykiet kablowych lub koszulek termokurczliwych).


Poszukujesz więcej informacji związanych z instalacjami elektrycznymi oraz działaniem i podłączaniem elementów systemów automatyki budynkowej? Koniecznie zajrzyj do poradników F&F.